Bình ắc quy bị sunfat hóa? Nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này

Một trong những vấn đề thường gặp của các bác tài trong quá trình sử dụng ắc quy là hiện tượng sunfat hóa. Đây cũng là là nguyên nhân chính làm giảm hiệu suất và tuổi thọ của ắc quy nếu không được xử lý kịp thời. Vậy hiện tượng sunfat hóa là gì? Cần xử lý như thế nào khi xe xảy ra hiện tượng sunfat hóa?

1. Sunfat hóa ắc quy là gì?

Sunfat hóa là hiện tượng các tinh thể chì sunfat (PbSO₄) tích tụ trên bề mặt và bên trong bản cực của bình ắc quy ô tô. Khi ắc quy phóng điện, chì và axit sulfuric phản ứng tạo ra chì sunfat. Trong quá trình sạc, hợp chất này thường sẽ được phân hủy trở lại thành chì và axit sulfuric.

Tuy nhiên, nếu quá trình phóng điện kéo dài hoặc ắc quy không được sạc đầy, các tinh thể chì sunfat sẽ không thể phân hủy hết. Lâu ngày, chúng kết tinh và bám chắc vào bề mặt bản cực, cản trở phản ứng hóa học, dẫn đến giảm khả năng lưu trữ điện năng và tuổi thọ bình ắc quy.

2. Phân loại tình trạng sunfat hóa trên bình ắc quy ô tô

Hiện có 2 loại sunfat hóa là sunfat đảo ngược và sunfat kéo dài:

• Sulfat nhẹ (sunfat đảo ngược): Xảy ra khi ắc quy bị phóng điện trong thời gian ngắn hoặc sạc không đầy. Nếu bình ắc quy sớm được nhận biết và phục hồi,  bảo dưỡng thì ắc quy có thể khắc phục được tình trạng này.
• Sulfat hóa nặng (sunfat kéo dài, lâu bền): đây là tình trạng ắc quy không được sạc điện trong thời gian dài hoặc được sạc nhưng ở trạng thái thấp và không được nhận biết từ sớm. Với tình trạng này thì ắc quy đã bị hỏng hoàn toàn và không phục hồi lại được.

3. Dấu hiệu ắc quy bị sunfat hóa

Việc nhận biết ắc quy bị sunfat hóa sớm giúp bạn có thể xử lý kịp thời, tránh tình trạng hư hỏng hoàn toàn. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Kiểm tra thấy phần đầu cọc ắc quy, các điểm kết nối đã xuất hiện muối trắng, đã bị sunfat hóa.

• Xe khởi động khó khăn: Dòng điện từ ắc quy yếu hơn bình thường, khiến động cơ không thể khởi động hoặc khởi động chậm.
• Đèn và thiết bị điện hoạt động không ổn định: Đèn pha mờ, hệ thống giải trí chập chờn, hoặc các thiết bị điện khác hoạt động yếu.
• Ắc quy sạc không vào điện: Dù đã cắm sạc trong thời gian dài, ắc quy vẫn không đạt được mức dung lượng mong muốn.
• Nhiệt độ ắc quy tăng cao khi sạc: Đây là dấu hiệu của quá trình sạc không hiệu quả, do các tinh thể chì sunfat cản trở dòng điện.

4. Nguyên nhân xảy ra tình trạng sunfat hóa trên ắc quy ô tô

Hiện tượng sunfat hóa thường bắt nguồn từ các nguyên nhân sau:

• Sử dụng không đúng cách: Việc để ắc quy trong trạng thái phóng điện sâu, không sạc đầy hoặc sử dụng liên tục mà không sạc bổ sung là nguyên nhân phổ biến dẫn đến sunfat hóa.
• Xe để lâu không sử dụng: Khi xe không được sử dụng trong thời gian dài, ắc quy bị mất điện tự nhiên, dẫn đến tích tụ chì sunfat.
• Hệ thống sạc trên xe gặp sự cố: Nếu hệ thống sạc của xe không cung cấp đủ điện áp, ắc quy sẽ không được sạc đầy, tạo điều kiện cho sunfat hóa phát triển.
• Môi trường bảo quản không phù hợp: Để ắc quy ở nơi nhiệt độ cao hoặc điều kiện không lý tưởng cũng góp phần đẩy nhanh quá trình sunfat hóa.
• Dung dịch điện phân: Dung dịch điện phân bên trong bình ắc quy bị cạn, bị rò rỉ hoặc châm thêm quá nhiều.

5. Cách phòng tránh, giảm thiểu tình trạng sunfat hóa ở ắc quy

Để hạn chế tình trạng sunfat hóa trên ắc quy ô tô, mọi người nên lưu ý một số vấn đề sau để tránh hư hỏng:

• Luôn sạc điện bổ sung kịp thời cho bình ắc quy (ắc quy còn tầm 40% dung lượng tiến hành nạp sạc trở lại). Tránh để ắc quy cạn kiệt rồi mới sạc sẽ làm giảm tuổi thọ bình ắc quy.
• Định kỳ kiểm tra, vệ sinh và bảo dưỡng cho bình ắc quy, hệ thống điện và thiết bị sạc cho ắc quy.
• Sử dụng các loại dung dịch chống ăn mòn để vệ sinh, bôi trơn cho cọc bình ắc quy, các thiết bị đầu cuối, bộ phận tiếp xúc với bình ắc quy nhằm ngăn chặn tình trạng sunfat hóa xảy ra.

Hướng dẫn khắc phục tình trạng sunfat hóa trên ắc quy ô tô

Đối với sunfat hóa nhẹ:

• Sử dụng bộ sạc chuyên dụng để sạc ắc quy từ từ trong thời gian dài. Một số bộ sạc hiện đại có chế độ khử sunfat, giúp phá vỡ các tinh thể chì sunfat.
• Sau khi sạc đầy, sử dụng ắc quy đều đặn để ngăn ngừa tái phát sunfat hóa.

Đối với sunfat hóa nặng:

• Áp dụng phương pháp khử sunfat bằng hóa chất: Sử dụng dung dịch chuyên dụng để hòa tan các tinh thể chì sunfat. Tuy nhiên, phương pháp này cần thực hiện cẩn thận để tránh làm hỏng các bản cực.
• Thay ắc quy ô tô mới nếu các biện pháp trên không hiệu quả hoặc nếu ắc quy đã bị hư hỏng nghiêm trọng.

Hi vọng thông qua bài viết trên mọi người đã có thêm những kiến thức mới về tình trạng sunfat hóa ở ắc quy ô tô và cách xử lý khi xảy ra tình trạng này. Nếu mọi người đang có nhu cầu thay mới ắc quy cho ô tô của mình, liên hệ với Ắc quy ô tô Thành Phát theo những thông tin dưới đây để nhận tư vấn chi tiết hơn.

-----------

Liên hệ:

Công ty Ắc quy Ô tô Thành Phát

Hotline: 0982 908 960

Địa chỉ VP giao dịch: 41 Phương Liệt, Phường Phương Liệt, Quận Thanh Xuân, TP Hà Nội